Các công nghệ xử lý khí thải phổ biến hiện nay: Ưu điểm, nguyên lý và ứng dụng
Đồng Hữu Cảnh - 23/05/2025
1. Tổng quan về xử lý khí thải
Khí thải công nghiệp chứa nhiều chất độc hại như bụi mịn (PM2.5, PM10), khí axit (SO₂, HCl, HF), khí nhà kính (CO₂, CH₄), VOCs, dioxin, furan, mùi khó chịu... Nếu không xử lý đúng cách, chúng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, thiết bị và môi trường.
Việc lựa chọn công nghệ xử lý khí thải phụ thuộc vào:
Tính chất dòng khí (nhiệt độ, độ ẩm, thành phần hóa học)
Nồng độ và loại chất ô nhiễm
Lưu lượng khí
Yêu cầu xả thải (theo QCVN)
Chi phí đầu tư, vận hành
2. Công nghệ hấp thụ ướt (Wet Scrubber)
Nguyên lý hoạt động:
Khí thải tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng (nước, NaOH, H₂SO₄…) trong tháp hấp thụ, giúp hòa tan hoặc trung hòa các chất ô nhiễm hòa tan như SO₂, NH₃, HCl.
Các dạng hệ thống phổ biến:
Tháp đệm (Packed Tower): dùng vật liệu đệm tăng diện tích tiếp xúc.
Tháp venturi: tăng tốc khí tạo hiệu ứng va đập mạnh với chất lỏng.
Ưu điểm:
Xử lý bụi + khí độc đồng thời
Thiết kế đa dạng theo nhu cầu
Hiệu suất hấp thụ cao (>90% với SO₂, HCl)
Nhược điểm:
Sinh nước thải cần xử lý tiếp
Vật liệu chế tạo phải chịu ăn mòn (thường dùng nhựa PP, FRP)
Ứng dụng:
Xi mạ, hóa chất, sản xuất pin, phân bón, đốt rác thải.
3. Công nghệ lọc bụi túi vải (Baghouse)
Nguyên lý:
Khí thải chứa bụi đi qua các ống vải lọc, bụi bị giữ lại, khí sạch thoát ra ngoài. Hệ thống có bộ rung lắc hoặc thổi ngược để làm sạch túi lọc định kỳ.
Ưu điểm:
Hiệu suất lọc bụi cực cao (99–99,9%)
Lọc được cả bụi mịn (PM2.5)
Hoạt động ổn định, tuổi thọ cao (3–5 năm)
Nhược điểm:
Không xử lý khí độc
Cần diện tích lắp đặt lớn
Tăng áp suất, cần quạt công suất cao hơn
Ứng dụng:
Nhà máy xi măng, gỗ MDF, luyện kim, thực phẩm, bột mì.
4. Công nghệ hấp phụ than hoạt tính
Nguyên lý:
Khí thải đi qua lớp than hoạt tính, các chất ô nhiễm (VOCs, mùi, hơi dung môi) bị giữ lại nhờ cơ chế hấp phụ vật lý và hóa học.
Ưu điểm:
Xử lý VOCs, dung môi hữu cơ cực hiệu quả (>95%)
Không phát sinh nước thải
Vận hành đơn giản
Nhược điểm:
Than cần tái sinh/đổi sau thời gian sử dụng
Không phù hợp với khí bụi nặng, khí axit
Ứng dụng:
Nhà máy sơn, in ấn, nhựa, dệt nhuộm, sản xuất mỹ phẩm.
5. Công nghệ lọc tĩnh điện (ESP)
Nguyên lý:
Các hạt bụi trong khí bị ion hóa bằng điện trường cao áp, sau đó bị hút về bản cực trái dấu và giữ lại tại đó.
Ưu điểm:
Xử lý bụi mịn, bụi siêu nhỏ (PM1.0)
Không dùng vật liệu tiêu hao
Thích hợp với lưu lượng khí lớn
Nhược điểm:
Chi phí đầu tư cao
Vận hành cần kỹ thuật chuyên môn
Không xử lý khí độc
Ứng dụng:
Lò hơi công nghiệp, nhà máy nhiệt điện, luyện kim, xi măng.
6. Đốt nhiệt VOCs (Thermal Oxidizer)
Nguyên lý:
Đốt cháy khí thải chứa VOCs, hơi dung môi ở nhiệt độ cao (>750°C), chuyển hóa thành CO₂ và H₂O. Có thể tích hợp bộ trao đổi nhiệt để tiết kiệm năng lượng.
Ưu điểm:
Hiệu suất phá hủy VOCs >99%
Xử lý khí thải khó chịu, khí dễ cháy
Có thể thu hồi nhiệt năng
Nhược điểm:
Tốn nhiên liệu đốt (gas, dầu)
Chi phí bảo dưỡng cao
Không xử lý bụi hoặc khí axit
Ứng dụng:
Sơn ô tô, sản xuất bao bì, mực in, hóa dầu, chất tẩy rửa.
7. Công nghệ sinh học (Biofilter, Biotrickling)
Nguyên lý:
Sử dụng vi sinh vật phân hủy khí độc (VOCs, NH₃, H₂S…) khi dòng khí đi qua lớp vật liệu sinh học như mùn cưa, đá bọt, compost, hoặc màng sinh học tuần hoàn.
Ưu điểm:
Vận hành đơn giản, chi phí thấp
Không sinh chất thải độc hại
Thân thiện môi trường
Nhược điểm:
Phụ thuộc điều kiện vi sinh
Không phù hợp với khí có nhiệt độ cao hoặc nồng độ VOCs quá lớn
Ứng dụng:
Trang trại chăn nuôi, xử lý nước thải, rác hữu cơ, nhà máy chế biến thực phẩm.
Kết luận
Mỗi công nghệ xử lý khí thải đều có ưu điểm và giới hạn riêng. Việc lựa chọn cần dựa vào đặc thù khí thải, mức độ ô nhiễm, quy mô vận hành và ngân sách đầu tư. Sự kết hợp nhiều công nghệ (hấp thụ + hấp phụ, lọc bụi + đốt nhiệt…) cũng là xu hướng giúp nâng cao hiệu quả và đáp ứng yêu cầu QCVN.
Liên hệ tư vấn
Bạn cần tư vấn lựa chọn hệ thống xử lý khí phù hợp cho nhà máy?
Chúng tôi cung cấp giải pháp trọn gói: thiết kế, lắp đặt, bảo trì.
Công ty cổ phần sản xuất và thương mại kỹ thuật IPF Việt Nam
Hotline : 0975.360.629
Địa chỉ : Ngãi Cầu - An Khánh - Hoài Đức - Hà Nội
VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN: