Có nên dùng tháp phun lốc xoáy trong hệ thống xử lý VOCs?
Đồng Hữu Cảnh - 04/07/2025
1. Tổng quan về VOCs và yêu cầu xử lý trong công nghiệp
VOCs (Volatile Organic Compounds) là nhóm hợp chất hữu cơ có áp suất hơi cao, dễ bay hơi vào khí quyển ở nhiệt độ thường. Các hợp chất phổ biến bao gồm toluen, xylene, acetone, ethanol, methanol... thường phát sinh trong các hoạt động:
Sơn, in ấn, dệt nhuộm
Gia công nhựa, cao su
Hóa chất, dược phẩm, mỹ phẩm
VOCs có đặc tính dễ cháy, dễ phát tán và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và môi trường. Do đó, các nhà máy sản xuất có phát sinh khí VOCs cần được trang bị hệ thống xử lý chuyên biệt, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định tại QCVN 19:2009/BTNMT và các tiêu chuẩn môi trường quốc tế.
2. Tháp phun lốc xoáy – Nguyên lý và phạm vi ứng dụng
Tháp phun lốc xoáy (Cyclone Spray Tower) là thiết bị xử lý khí thải dựa trên cơ chế tạo dòng xoáy ly tâm và phun sương dung dịch nhằm tách các thành phần ô nhiễm như bụi, khí tan hoặc một phần khí VOCs.
Cấu tạo cơ bản gồm:
Buồng xoáy (Cyclonic chamber): tạo dòng khí xoáy tốc độ cao
Đầu phun dung dịch: phân tán sương mù tiếp xúc trực tiếp với dòng khí
Buồng tách lỏng – khí: lắng tụ chất bẩn và tách khí sạch
Bể chứa tuần hoàn dung dịch: cấp và thu hồi dung dịch phun
Nguyên lý hoạt động:
Khí thải đi vào tháp theo hướng tiếp tuyến, tạo thành dòng xoáy mạnh. Trong quá trình xoáy, các vòi phun tạo sương mù dung dịch (nước, kiềm, oxi hóa...), cho phép khí ô nhiễm tiếp xúc với bề mặt lỏng. Một phần VOCs bị hấp thụ hoặc cuốn theo dung dịch, trong khi bụi và khí tan được loại bỏ nhờ lực ly tâm.
3. Đánh giá khả năng xử lý VOCs của tháp phun lốc xoáy
Ưu điểm:
Xử lý sơ cấp các VOCs có tính hòa tan cao, như ethanol, methanol, acetone
Giảm nồng độ và nhiệt độ khí đầu vào trước khi chuyển sang các bước xử lý tinh
Tăng hiệu quả xử lý khi khí thải đồng thời chứa bụi, sương axit hoặc hơi nước
Chi phí đầu tư thấp, dễ vận hành, bền trong môi trường ăn mòn nếu sử dụng vật liệu PP hoặc FRP
Hạn chế:
Không hiệu quả với các VOCs kỵ nước, không tan như toluen, xylene, styrene
Không thể xử lý triệt để VOCs độc hại nếu không có công nghệ bổ sung
Sinh ra nước thải chứa dung môi cần xử lý riêng
Không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải nếu sử dụng đơn lẻ trong các nhà máy có nồng độ VOCs cao
4. Khi nào nên dùng tháp phun lốc xoáy trong xử lý khí VOCs?
Tháp phun lốc xoáy không nên được xem là giải pháp xử lý VOCs độc lập, mà nên đóng vai trò giai đoạn tiền xử lý trong một hệ thống xử lý đa tầng.
Tháp phun lốc xoáy phù hợp khi:
Khí thải chứa hỗn hợp bụi mịn + hơi hóa chất + một phần VOCs tan trong nước
Hệ thống xử lý cần giảm tải cho hấp phụ than hoạt tính hoặc thiết bị đốt xúc tác
Yêu cầu làm mát khí, loại bỏ hạt mịn trước khi chuyển sang giai đoạn xử lý chính
Không nên dùng nếu:
Mục tiêu là xử lý toàn bộ VOCs không tan hoặc nồng độ cao
Không có khả năng xử lý nước thải phát sinh
Yêu cầu xử lý đạt QCVN chỉ với một thiết bị
5. Đề xuất cấu hình hệ thống xử lý VOCs tích hợp
Để đảm bảo hiệu quả xử lý toàn diện, các hệ thống xử lý khí thải VOCs nên tích hợp nhiều công nghệ:
Trong đó:
Tháp phun lốc xoáy: loại bỏ sơ bộ bụi, khí tan và VOCs dễ hòa tan
Tháp hấp thụ: sử dụng dung dịch xử lý hóa học (kiềm, H₂O₂…) cho các khí phản ứng
Tháp hấp phụ: xử lý VOCs còn lại bằng than hoạt tính
Quạt ly tâm: đảm bảo lưu lượng và áp suất hệ thống
Cấu hình này giúp tối ưu hiệu suất xử lý, giảm chi phí vật liệu tiêu hao, kéo dài tuổi thọ thiết bị và đảm bảo khí xả đạt quy chuẩn.
6. Kết luận
Tháp phun lốc xoáy là giải pháp hữu hiệu trong giai đoạn tiền xử lý khí VOCs, đặc biệt khi dòng khí có chứa đồng thời bụi, hơi hóa chất và một phần dung môi dễ hòa tan.
Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả xử lý toàn diện, đáp ứng tiêu chuẩn khí thải hiện hành, việc sử dụng tháp phun lốc xoáy cần đi kèm các công nghệ xử lý bổ sung, như hấp phụ than hoạt tính, hấp thụ hóa học hoặc đốt xúc tác.
IPF Việt Nam – Chuyên gia trong thiết kế hệ thống xử lý VOCs tích hợp
Với nhiều năm kinh nghiệm thiết kế, sản xuất và thi công các hệ thống xử lý khí thải công nghiệp, IPF Việt Nam cung cấp:
Tháp phun lốc xoáy bằng nhựa PP, FRP, inox theo yêu cầu
Tư vấn thiết kế hệ thống xử lý VOCs đồng bộ
Thi công – lắp đặt – bảo trì trọn gói
Đảm bảo vận hành ổn định – đạt chuẩn khí thải
Liên hệ IPF Việt Nam để nhận báo giá và mẫu thiết kế!
Địa chỉ : Ngãi Cầu - An Khánh- Hoài Đức- Hà Nội
Hotline: 0975.360.629
VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN: