Khi nào nên sử dụng tháp hấp phụ thay vì tháp hấp thụ?

Khi nào nên sử dụng tháp hấp phụ thay vì tháp hấp thụ?

1. Hai công nghệ xử lý khí thải phổ biến – Hiểu đúng để chọn đúng

Khi xây dựng hệ thống xử lý khí thải công nghiệp, nhiều doanh nghiệp băn khoăn giữa hai lựa chọn:

Tháp hấp thụ: Xử lý khí bằng cách hòa tan hoặc trung hòa khí độc trong dung dịch (thường là NaOH, H2SO4, nước…).

Tháp hấp phụ: Sử dụng vật liệu rắn như than hoạt tính, zeolit, silica gel để giữ lại khí độc bằng cơ chế hấp phụ vật lý hoặc hóa học.

Mỗi loại đều có thế mạnh riêng và phù hợp với những loại khí thải khác nhau.

---

2. Khi nào nên sử dụng tháp hấp phụ khí thải?

Dưới đây là những trường hợp cụ thể nên chọn tháp hấp phụ thay vì hấp thụ:

---

2.1. Khi khí thải chứa VOC và hơi dung môi hữu cơ không tan trong nước

  Các chất dễ bay hơi như toluene, xylene, acetone, ethanol, methanol rất khó bị xử lý bằng tháp hấp thụ vì:

Không phản ứng với dung dịch hấp thụ.

Khả năng hòa tan trong nước kém.

  Tháp hấp phụ với than hoạt tính có khả năng “giữ chặt” phân tử khí này, mang lại hiệu suất xử lý > 90%.

Ứng dụng thực tế:

Xưởng in ấn bao bì, xưởng sơn công nghiệp

Nhà máy sản xuất mỹ phẩm, hóa chất tẩy rửa

Dây chuyền mạ điện, phủ bề mặt có sử dụng dung môi

---

2.2. Khi cần hệ thống “khô”, không phát sinh nước thải

   Tháp hấp thụ sử dụng dung dịch → phát sinh nước thải chứa hóa chất → cần thêm hệ thống xử lý nước → tăng chi phí.

  Trong khi đó, tháp hấp phụ:

Không sử dụng nước hoặc hóa chất lỏng.

Không phát sinh dòng thải lỏng, tiết kiệm không gian và vận hành đơn giản hơn.

  Phù hợp với:

Nhà máy có quy mô vừa và nhỏ

Xưởng lắp đặt trong khu dân cư, khó xây dựng hệ thống nước thải

---

2.3. Khi khí thải có độc tính cao, yêu cầu xử lý nồng độ cực thấp

    Một số loại khí thải VOC dù chỉ tồn tại ở nồng độ vài ppm cũng có thể gây hại cho con người hoặc ảnh hưởng đến quy trình sản xuất (dược phẩm, thực phẩm).

Tháp hấp phụ có thể xử lý khí độc xuống < 5 ppm.

Đáp ứng tiêu chuẩn khí xả thải nghiêm ngặt (GMP, WHO, ISO 14001…).

   Ứng dụng thực tế:

Nhà máy sản xuất thuốc, vaccine, mỹ phẩm

Phòng nghiên cứu hóa dược, phòng sạch, phòng chiết rót

---

2.4. Khi cần thu hồi và tái sử dụng dung môi bay hơi

   Một số hơi dung môi sau khi hấp phụ có thể được thu hồi bằng tái sinh nhiệt hoặc hút chân không, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí:

Than hoạt tính có thể hoàn nguyên bằng gia nhiệt.

Dung môi thu hồi như ethanol, acetone có thể tái sử dụng.

   Phù hợp với:

Nhà máy sản xuất mực in, dung dịch tẩy rửa

Xưởng sơn PU, sơn công nghiệp cao cấp

---

3. Khi nào KHÔNG nên dùng tháp hấp phụ?

Tình huống	Giải pháp phù hợp
Khí thải chứa axit mạnh như HCl, SO2, HF, H2S	Tháp hấp thụ dùng dung dịch kiềm
Khí thải có độ ẩm cao, chứa nhiều hạt bụi	Cần tiền xử lý: tách ẩm, lọc bụi trước khi hấp phụ
Nhiệt độ khí > 80°C	Cần làm mát khí thải trước khi hấp phụ
Khí có lưu lượng cực lớn, chi phí hấp phụ quá cao	Dùng hấp thụ hoặc kết hợp hấp thụ – hấp phụ

---

4. So sánh nhanh: Tháp hấp phụ và tháp hấp thụ

Tiêu chí	Tháp hấp phụ	Tháp hấp thụ
Xử lý khí	VOC, dung môi, khí không tan	Khí axit, bazơ, khí dễ hòa tan
Cơ chế	Giữ lại khí bằng vật liệu rắn	Hòa tan hoặc phản ứng với dung dịch
Vận hành	Không phát sinh nước thải	Cần xử lý nước thải
Hiệu suất xử lý VOC	Rất cao (> 90%)	Thấp nếu không kết hợp công nghệ khác
Chi phí vật liệu	Cao hơn (than hoạt tính)	Thấp hơn (dung dịch NaOH, H2SO4)
Tái sử dụng	Có thể thu hồi dung môi	Khó tái sử dụng dung dịch hấp thụ

---

5. Kết luận: Chọn đúng công nghệ – Tối ưu chi phí và hiệu quả

Việc lựa chọn giữa tháp hấp phụ và tháp hấp thụ cần căn cứ vào:

Tính chất khí thải (VOC hay axit?)

Nhu cầu vận hành (có xử lý nước thải được không?)

Yêu cầu hiệu suất xử lý (tiêu chuẩn môi trường?)

Khả năng đầu tư ban đầu và chi phí duy trì

   Tháp hấp phụ là lựa chọn tối ưu cho khí VOC, hơi dung môi, môi trường cần xử lý khô, hoặc khi cần thu hồi dung môi.
   Tháp hấp thụ phù hợp với khí độc có tính axit/kiềm mạnh, dễ hòa tan và chi phí đầu tư thấp hơn.

---

Cần tư vấn chọn tháp hấp phụ hay hấp thụ cho nhà máy của bạn?

Công ty cổ phần sản xuất và thương mại kỹ thuật IPF Việt Nam là đơn vị chuyên thiết kế – thi công hệ thống xử lý khí thải toàn diện:
Từ tháp hấp phụ, hấp thụ, đến lọc bụi – lọc ẩm – khử mùi VOC.

📞 Hotline : 0975.360.629
🌐 Địa Chỉ : Ngãi Cầu - An Khánh - Hoài Đức - Hà Nội