Quy trình vận hành và kiểm soát hiệu suất xử lý VOCs

Đồng Hữu Cảnh - 09/10/2025

1. Giới thiệu

Trong các nhà máy sơn, in ấn, hóa chất, pin – ắc quy, nhựa, lượng VOCs (Volatile Organic Compounds) thải ra thường cao và độc hại.
Để đạt chuẩn khí thải QCVN, doanh nghiệp không chỉ lắp đặt bộ xử lý VOCs hiệu quả, mà còn phải vận hành và kiểm soát hiệu suất xử lý thường xuyên.

Hiệu suất xử lý VOCs không ổn định → khí mùi thoát ra, gây ô nhiễm, mất an toàn và bị phạt môi trường.
Vì vậy, việc xây dựng quy trình vận hành chuẩn – có giám sát – có kiểm định định kỳ là yêu cầu bắt buộc.

2. Cấu trúc hệ thống xử lý VOCs

Một bộ xử lý VOCs tiêu chuẩn thường gồm 5 phần chính:

⏺️Hệ thống quạt hút – tạo lưu lượng ổn định, hút khí thải từ khu vực phát sinh.

⏺️Đường ống dẫn khí PP/PVC chống ăn mòn – vận chuyển khí đến tháp xử lý.

⏺️Buồng lọc bụi sơ cấp hoặc cyclone – loại bỏ bụi, hơi dung môi nặng.

⏺️Tháp hấp phụ than hoạt tính hoặc xúc tác nhiệt (RCO/RTO) – xử lý triệt để VOCs.

⏺️Ống xả – Demister – cảm biến đo khí VOCs – kiểm tra nồng độ đầu ra và đảm bảo đạt chuẩn.

3. Quy trình vận hành hệ thống xử lý VOCs

Bước 1: Khởi động hệ thống

⏺️Kiểm tra nguồn điện, quạt, van, cảm biến, bơm dung dịch (nếu có).

⏺️Đảm bảo áp suất và lưu lượng khí đầu vào đạt giá trị thiết kế (±5%).

⏺️Khởi động quạt hút từ thấp đến cao, tránh sốc áp trong hệ thống.

⏺️Kiểm tra nhiệt độ trong buồng hấp phụ (với hệ tái sinh nhiệt).

Bước 2: Giai đoạn hấp phụ

⏺️Khí thải VOCs được hút vào tháp hấp phụ chứa than hoạt tính.

⏺️Các phân tử hữu cơ (toluene, xylene, ethanol, MEK...) bị giữ lại trên bề mặt than.

⏺️Nhiệt độ lý tưởng: < 50°C, độ ẩm 40–70%, để tối ưu khả năng hấp phụ.

⏺️Theo dõi hiệu suất xử lý thông qua cảm biến VOCs đầu ra hoặc phân tích mẫu khí.

Bước 3: Giai đoạn tái sinh (nếu là hệ tự động)

⏺️Khi than hoạt tính đạt mức bão hòa (thường sau 6–12h vận hành), hệ thống tự động chuyển sang chế độ tái sinh.

⏺️Khí nóng (100–120°C) hoặc khí trơ được thổi ngược để tách VOCs khỏi than.

⏺️Hơi VOCs được ngưng tụ hoặc đốt xúc tác để phân hủy an toàn.

⏺️Sau tái sinh, hệ thống trở lại chế độ hấp phụ bình thường.

Bước 4: Giám sát và ghi nhận dữ liệu

Theo dõi các thông số chính:

⏺️Lưu lượng khí (m³/h)

⏺️Nhiệt độ – độ ẩm khí vào/ra

⏺️Nồng độ VOCs đầu vào và đầu ra (ppm hoặc mg/Nm³)

⏺️Chênh áp trên lớp than hoạt tính

Dữ liệu được ghi vào bảng theo dõi vận hành hàng ngày hoặc phần mềm IoT giám sát từ xa.

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất xử lý VOCs

Yếu tố Ảnh hưởng Giải pháp kiểm soát
Nhiệt độ khí thải Nhiệt cao làm giảm khả năng hấp phụ Giảm nhiệt bằng buồng trung hòa hoặc tháp phun sương
Độ ẩm cao (>80%) Làm giảm diện tích hấp phụ của than Lắp bộ tách ẩm hoặc làm khô khí trước khi xử lý
Vận tốc khí quá cao Giảm thời gian tiếp xúc, giảm hiệu suất Điều chỉnh lưu lượng quạt hút
Than hoạt tính bão hòa Mất khả năng hấp phụ Tái sinh hoặc thay than định kỳ
Tắc nghẽn lớp lọc bụi Tăng áp suất, giảm lưu lượng Vệ sinh hoặc thay bộ lọc sơ cấp

 

5. Giải pháp nâng cao hiệu suất

⏺️Dùng than hoạt tính dạng tổ ong → tăng diện tích tiếp xúc, giảm tổn thất áp suất.

⏺️Bổ sung bộ tách ẩm – tách sương → giúp khí vào khô, nâng hiệu suất hấp phụ.

⏺️Tích hợp cảm biến VOCs + hệ điều khiển PLC → giám sát nồng độ và tự động tái sinh khi cần.

⏺️Kết hợp tháp hấp phụ + tháp hấp thụ hoặc RCO/RTO → xử lý triệt để cả khí và hơi VOCs.

⏺️Lập kế hoạch bảo trì định kỳ: thay than hoạt tính 6–12 tháng/lần tùy nồng độ khí.

6. Kết luận

Một hệ thống xử lý VOCs muốn đạt hiệu quả cao – ổn định – bền, không chỉ phụ thuộc vào thiết kế mà còn vào quy trình vận hành và giám sát hiệu suất hàng ngày.
Khi kiểm soát tốt các yếu tố nhiệt độ, độ ẩm, lưu lượng và chu kỳ tái sinh, hệ thống có thể duy trì hiệu suất >95%, đáp ứng mọi tiêu chuẩn môi trường hiện hành.

Bạn đang cần kiểm tra hoặc tối ưu hiệu suất hệ thống xử lý VOCs của nhà máy?
Liên hệ ngay với đội ngũ kỹ sư của chúng tôi để được đánh giá thực tế – đo nồng độ khí – điều chỉnh quy trình vận hành, giúp hệ thống ổn định, tiết kiệm năng lượng và đạt chuẩn QCVN.
✅ Liên hệ IPF Việt Nam để nhận báo giá và mẫu thiết kế!
Website: www.ipf-vn.com
Địa chỉ : Ngãi Cầu - An Khánh- Hà Nội
Hotline: 0975.360.629

VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN: