Xử lý khí thải nhà máy hóa chất, thuốc trừ sâu bằng tháp hấp phụ than hoạt tính
Đồng Hữu Cảnh - 20/06/2025
1. Thực trạng khí thải độc hại từ ngành hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV)
Ngành sản xuất hóa chất, thuốc trừ sâu (thuốc BVTV) tạo ra một lượng khí thải có độc tính cao, chủ yếu gồm:
Các thành phần chính:
VOCs (Volatile Organic Compounds): benzen, toluen, xylene, ethyl acetate, methanol…
Khí vô cơ độc hại: NH₃, H₂S, SO₂, NOx, Cl₂…
Hơi dung môi & mùi hóa chất nồng độ cao: thường phát sinh từ quá trình chiết, pha trộn, sấy, đóng gói.
Nếu không xử lý đúng cách, các khí này gây:
Ô nhiễm không khí nghiêm trọng quanh nhà máy.
Ảnh hưởng hô hấp, da, hệ thần kinh cho công nhân và cư dân xung quanh.
Vi phạm QCVN 06:2009/BTNMT (VOCs) và QCVN 19:2009/BTNMT (khí độc).
2. Vì sao nên dùng tháp hấp phụ than hoạt tính để xử lý khí thải này?
Ưu điểm vượt trội của công nghệ hấp phụ:
| Đặc điểm | Lợi ích thực tế |
|---|---|
| Hiệu suất cao | Hấp phụ 90–98% VOCs, khí độc, mùi khó chịu |
| Không tạo nước thải | Rất phù hợp với nhà máy hóa chất không có hệ thống xử lý nước |
| Thân thiện môi trường | Không dùng hóa chất, không phát sinh phụ phẩm nguy hại |
| Hoạt động ổn định | Không phụ thuộc thời tiết, không cần hệ thống điều khiển phức tạp |
| Chi phí vận hành thấp | Than hoạt tính có thể tái sinh 3–5 lần trước khi thay mới |
3. Nguyên lý hoạt động của tháp hấp phụ than hoạt tính
Tháp hấp phụ hoạt động dựa trên cơ chế hấp phụ vật lý và hóa học:
Khí thải chứa VOCs, khí độc được dẫn qua lớp than hoạt tính có diện tích bề mặt lớn (500–1200 m²/g).
Các phân tử khí bị giữ lại trên bề mặt than thông qua liên kết Van der Waals hoặc phản ứng hóa học nhẹ.
Khí sạch sau khi qua lớp than được xả ra môi trường hoặc qua bộ lọc khí cuối cùng (nếu cần).
Than hoạt tính càng sạch, kích thước hạt càng nhỏ → hiệu quả hấp phụ càng cao.
4. Cấu tạo hệ thống tháp hấp phụ than hoạt tính trong nhà máy hóa chất
Một hệ thống tiêu chuẩn thường bao gồm:
Thân tháp: hình trụ đứng, vật liệu PP, FRP hoặc Inox 304/316 (chống ăn mòn khí axit, kiềm).
Lớp than hoạt tính: độ dày từ 300 – 1200 mm, chứa trong buồng kín.
Lưới chắn bụi: ngăn cuốn bụi than theo dòng khí.
Cửa quan sát và thay than: thiết kế dạng bulong kín khí.
Cổng vào – ra khí: bố trí thuận dòng để tối ưu thời gian lưu khí (residence time).
Cảm biến áp suất và lưu lượng: giám sát trạng thái vận hành.
Quạt hút khí: cấp khí ổn định từ nguồn phát thải (bồn trộn, lò, bể hóa chất…).
5. Ứng dụng thực tế trong các phân xưởng sản xuất hóa chất, thuốc BVTV
Tại các công đoạn phát thải nặng mùi và khí độc:
Pha chế dung môi → xử lý VOCs
Chiết rót, đóng gói → xử lý khí chứa dung môi bay hơi
Trộn nguyên liệu → khử mùi hóa chất nồng
Xử lý khí độc trong phòng kỹ thuật (NH₃, H₂S) → đưa qua tháp hấp phụ khô
Nhiều nhà máy ở Đồng Nai, Long An, Hải Dương, Bắc Giang đã lắp hệ thống tháp hấp phụ than hoạt tính riêng cho từng khu vực, hoặc kết hợp với tháp hấp thụ nếu có nhiều loại khí phức tạp.
6. Những lưu ý kỹ thuật khi vận hành
Không để khí quá ẩm: khí ẩm cao làm giảm khả năng hấp phụ, nên lắp bộ tách ẩm hoặc sấy khí sơ bộ.
Theo dõi áp suất đầu – cuối: nếu chênh lệch lớn → than bị tắc hoặc bão hòa.
Thay than đúng thời gian: trung bình 3–6 tháng tùy tải khí thải.
Không đốt than đã hấp phụ VOCs: phải xử lý theo quy trình chất thải nguy hại.
Lắp đặt ở nơi thông thoáng, tránh khu vực dễ cháy.
7. Kết hợp công nghệ xử lý khí đa tầng
Đối với khí thải phức tạp chứa cả VOCs, bụi, hơi axit/kiềm, nên kết hợp:
Cyclone hoặc lọc bụi đầu vào để bảo vệ than
Tháp hấp thụ trung gian nếu khí có SO₂, NH₃
Tháp hấp phụ cuối để đảm bảo mùi và VOCs đạt chuẩn đầu ra
Mô hình phổ biến:
Cyclone → Tháp hấp thụ NaOH → Tháp hấp phụ than hoạt tính → Ống khói
8. Kết luận
Trong xử lý khí thải ngành hóa chất và thuốc BVTV, tháp hấp phụ than hoạt tính là giải pháp không thể thiếu. Thiết bị này không chỉ xử lý hiệu quả khí VOCs, khí độc và mùi hóa chất, mà còn có khả năng vận hành bền bỉ, chi phí hợp lý và không gây ô nhiễm thứ cấp.
Bạn đang cần giải pháp xử lý khí thải nhà máy hóa chất, thuốc trừ sâu?
Công ty cổ phần sản xuất và thương mại kỹ thuật IPF Việt Nam cung cấp tháp hấp phụ than hoạt tính theo yêu cầu, thiết kế theo từng loại khí thải, lưu lượng và không gian lắp đặt. Liên hệ ngay để được khảo sát, thiết kế, báo giá và thi công trọn gói.
Liên hệ IPF Việt Nam để nhận báo giá và mẫu thiết kế!
Địa chỉ : Ngãi Cầu - An Khánh- Hoài Đức- Hà Nội
Hotline: 0975.360.629
VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN: