Giải pháp xử lý khí thải chứa mùi hôi trong ngành chế biến thực phẩm bằng hấp phụ.
Đồng Hữu Cảnh - 25/08/2025
1. Bối cảnh ô nhiễm khí thải mùi hôi trong ngành chế biến thực phẩm
Ngành chế biến thực phẩm tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với hàng nghìn nhà máy sản xuất thủy sản, thịt, gia vị, dầu ăn, nước mắm, sữa… Tuy nhiên, quá trình sản xuất phát sinh nhiều khí thải chứa mùi hôi đặc trưng như:
⏺️ Khí H₂S (Hydro sunfua): mùi trứng thối, phát sinh từ thủy sản, thịt.
⏺️ Khí NH₃ (Amoniac): mùi khai nồng, thường từ xử lý thịt, phụ phẩm.
⏺️ VOC (hợp chất hữu cơ bay hơi): aldehyde, acid béo, dung môi từ dầu ăn, gia vị.
⏺️ Mùi protein phân hủy: phát sinh trong quá trình lên men, chế biến thủy sản.
Nếu không được xử lý, các khí thải này sẽ:
⏺️ Ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường không khí, gây khó chịu cho cộng đồng.
⏺️ Vi phạm quy chuẩn QCVN 19:2009/BTNMT và QCVN 06:2022/BTNMT về khí thải.
⏺️ Tăng nguy cơ khiếu kiện từ dân cư, dẫn đến gián đoạn sản xuất.
⏺️ Làm giảm uy tín, hình ảnh thương hiệu doanh nghiệp.
👉 Chính vì vậy, lựa chọn công nghệ xử lý mùi hôi trong chế biến thực phẩm không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là yếu tố cạnh tranh của doanh nghiệp.
2. Nguyên lý xử lý khí thải bằng tháp hấp phụ
Công nghệ hấp phụ được ứng dụng rộng rãi trong xử lý khí thải có mùi nhờ cơ chế giữ lại phân tử khí độc trên bề mặt vật liệu xốp.
Cấu tạo tháp hấp phụ khí thải
Một hệ thống điển hình gồm:
⏺️ Thân tháp: chế tạo bằng thép phủ sơn epoxy, inox, hoặc nhựa PP/FRP chống ăn mòn.
⏺️ Lớp vật liệu hấp phụ: than hoạt tính, zeolit, silica gel…
⏺️ Hệ thống phân phối khí: đảm bảo dòng khí đi qua vật liệu đồng đều.
⏺️ Cửa nạp – xả khí: kết nối với hệ thống ống hút và quạt ly tâm.
Nguyên lý hoạt động
⏺️ Bước 1: Khí thải ô nhiễm được quạt hút đưa vào tháp hấp phụ.
⏺️ Bước 2: Dòng khí đi qua lớp vật liệu than hoạt tính có diện tích bề mặt siêu lớn (800–1200 m²/g).
⏺️ Bước 3: Các phân tử mùi (NH₃, H₂S, VOCs) bị giữ lại nhờ lực hấp phụ vật lý và hóa học.
⏺️ Bước 4: Khí sạch thoát ra ngoài đạt tiêu chuẩn QCVN.
👉 Công nghệ hấp phụ đặc biệt hiệu quả với khí mùi nồng độ thấp đến trung bình, vốn khó xử lý bằng phương pháp hấp thụ (dùng dung dịch lỏng).
3. Ưu điểm vượt trội của công nghệ hấp phụ
⏺️ Hiệu quả cao: Loại bỏ tới 90–95% khí mùi, VOCs, đặc biệt là aldehyde, NH₃, H₂S.
⏺️ Thân thiện môi trường: Không phát sinh nước thải, phù hợp với nhà máy chế biến thực phẩm cần môi trường sạch.
⏺️ Chi phí vận hành thấp: Chỉ cần thay vật liệu định kỳ 6–12 tháng.
⏺️ Dễ lắp đặt: Thiết kế nhỏ gọn, phù hợp cả không gian hạn chế.
⏺️ Tái sinh được vật liệu: Than hoạt tính có thể tái sinh bằng nhiệt hoặc hơi nước, giảm chi phí dài hạn.
⏺️ Ứng dụng đa dạng: Phù hợp từ nhà máy thủy sản, thịt, nước mắm đến dầu ăn, gia vị.
4. Ứng dụng trong ngành chế biến thực phẩm
⏺️ Nhà máy thủy sản
Khí thải chứa H₂S, NH₃, mùi tanh cá. Tháp hấp phụ giúp loại bỏ triệt để mùi, giảm tác động đến khu dân cư ven biển.
⏺️ Nhà máy chế biến thịt, gia cầm
Phát sinh mùi protein phân hủy, NH₃, VOCs. Công nghệ hấp phụ xử lý hiệu quả, không tạo nước thải như scrubber.
⏺️ Nhà máy sản xuất dầu ăn
Trong quá trình tinh luyện, khí aldehyde, acid béo bay hơi gây mùi hôi nồng. Than hoạt tính có khả năng hấp phụ mạnh các phân tử này.
⏺️ Nhà máy gia vị, nước mắm, nước chấm
Mùi acid hữu cơ, mùi mắm đặc trưng gây khó chịu. Tháp hấp phụ loại bỏ mùi hiệu quả, đáp ứng quy chuẩn môi trường.
5. Lưu ý khi thiết kế & vận hành
⏺️ Chọn loại vật liệu phù hợp: Than gáo dừa hoạt tính thường dùng nhiều tại Việt Nam vì giá hợp lý và hiệu quả cao.
⏺️ Thiết kế thời gian lưu khí (contact time): 1,5–2 giây để khí tiếp xúc đủ lâu với than.
⏺️ Tiền xử lý khí thải: Cần lọc bụi, tách ẩm trước để tránh làm tắc nghẽn và giảm tuổi thọ than.
⏺️ Thay thế định kỳ: Sau 6–12 tháng hoặc khi hiệu suất giảm.
⏺️ Tái sinh than: Tùy loại than, có thể tái sinh 2–3 lần bằng nhiệt hoặc hơi nước.
6. So sánh với công nghệ khác
| Tiêu chí | Hấp phụ than hoạt tính | Hấp thụ dung dịch | Biofilter (lọc sinh học) |
|---|---|---|---|
| Hiệu quả mùi VOCs | ⭐⭐⭐⭐ | ⭐⭐⭐ | ⭐⭐ |
| Xử lý H₂S, NH₃ | ⭐⭐⭐⭐ | ⭐⭐⭐⭐ | ⭐⭐⭐⭐ |
| Chi phí đầu tư | Trung bình | Trung bình | Thấp |
| Chi phí vận hành | Thấp | Trung bình (tốn hóa chất) | Thấp |
| Diện tích lắp đặt | Nhỏ gọn | Vừa | Lớn |
| Thân thiện môi trường | Cao | Trung bình | Cao |
👉 Nhìn chung, hấp phụ than hoạt tính phù hợp nhất cho xử lý khí thải mùi hôi có hàm lượng VOCs cao trong ngành chế biến thực phẩm.
7. Xu hướng công nghệ mới
⏺️ Hấp phụ – tái sinh liên tục: Kết hợp nhiều buồng than hoạt tính để thay ca, không gián đoạn sản xuất.
⏺️ Kết hợp hấp phụ – xúc tác: Vừa giữ lại VOCs, vừa phân hủy bằng xúc tác.
⏺️ Sử dụng than hoạt tính sinh học (biochar): Nguồn nguyên liệu xanh, giá rẻ từ phụ phẩm nông nghiệp.
⏺️ Ứng dụng IoT trong giám sát: Cảm biến theo dõi nồng độ mùi, cảnh báo khi than bão hòa.
8. Kết luận
Trong bối cảnh ngành chế biến thực phẩm ngày càng bị siết chặt về tiêu chuẩn môi trường, tháp hấp phụ khí thải than hoạt tính là lựa chọn tối ưu để xử lý khí mùi hôi. Giải pháp này:
⏺️ Đáp ứng QCVN 19:2009/BTNMT, QCVN 06:2022/BTNMT.
⏺️ Chi phí đầu tư & vận hành hợp lý.
⏺️ Dễ dàng tích hợp vào dây chuyền sản xuất hiện có.
👉 Đây là công nghệ vừa đảm bảo phát triển bền vững, vừa giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh thân thiện với cộng đồng.
Liên hệ IPF Việt Nam để nhận báo giá và mẫu thiết kế!
Website: www.ipf-vn.com
Địa chỉ : Ngãi Cầu - An Khánh- Hà Nội
Hotline: 0975.360.629
VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN: