Hiệu suất xử lý khí VOCs bằng tháp hấp phụ – Khi nào đạt >90%?
Đồng Hữu Cảnh - 21/07/2025
1. VOCs là gì và tại sao cần xử lý triệt để?
VOCs (Volatile Organic Compounds) là các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, thường có nguồn gốc từ:
Sơn, dung môi, keo dán, mực in
Quá trình sản xuất nhựa, cao su, hóa dầu
Hơi từ kho chứa xăng dầu, benzen, toluen...
Các khí này có mùi hôi, độc hại, dễ cháy nổ và là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí đô thị. Nhiều hợp chất VOCs còn là chất tiền ung thư (cancer precursors), bắt buộc phải xử lý trước khi thải ra môi trường theo QCVN 19:2009/BTNMT hoặc các tiêu chuẩn tương đương.
2. Tháp hấp phụ than hoạt tính – Giải pháp xử lý VOCs phổ biến
Tháp hấp phụ sử dụng than hoạt tính để giữ lại phân tử VOCs trên bề mặt rỗng xốp của than thông qua quá trình hấp phụ vật lý và hóa học. Đây là công nghệ phổ biến vì:
Hiệu suất cao với VOCs nồng độ thấp đến trung bình.
Không phát sinh nước thải, dễ tích hợp vào hệ thống hút khí.
Dễ bảo trì, có thể thay than hoặc tái sinh định kỳ.
Tuy nhiên, hiệu quả xử lý không cố định mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố kỹ thuật.
3. Khi nào tháp hấp phụ đạt hiệu suất xử lý VOCs >90%?
Hiệu suất hấp phụ VOCs bằng than hoạt tính có thể đạt trên 90% nếu đảm bảo đồng thời các điều kiện sau:
a. Lựa chọn đúng loại than hoạt tính
Nên dùng than hoạt tính dạng hạt (GAC) hoặc dạng tổ ong (Honeycomb carbon) có diện tích bề mặt cao (>900 m²/g).
Than có nguồn gốc từ gáo dừa, than đá hoặc than tái sinh cao cấp, độ tro thấp, khả năng hấp phụ lớn.
👉 Gợi ý: Chọn than có chỉ số iodine > 1000 mg/g để xử lý VOCs hiệu quả cao.
b. Nồng độ VOCs trong giới hạn thiết kế
Tháp hấp phụ hoạt động tối ưu khi nồng độ VOCs đầu vào từ 50 – 1000 ppm.
Nếu nồng độ quá cao: cần tiền xử lý bằng cyclone, tháp hấp thụ hoặc pha loãng khí đầu vào để tránh quá tải.
c. Tốc độ dòng khí và thời gian tiếp xúc phù hợp
Thời gian tiếp xúc tối thiểu 1 – 2 giây là lý tưởng để khí và than hoạt tính phản ứng hiệu quả.
Dòng khí không nên quá nhanh (tránh hiện tượng “lướt qua”), cũng không nên quá chậm (giảm công suất xử lý).
d. Độ ẩm khí thải thấp (<70%)
VOCs dễ hấp phụ hơn trong môi trường khô.
Độ ẩm cao sẽ làm bề mặt than bị chiếm chỗ bởi hơi nước → giảm hiệu quả hấp phụ.
👉 Gợi ý: Lắp tách ẩm trước tháp hấp phụ nếu khí có độ ẩm cao (từ scrubber, phun rửa).
e. Nhiệt độ khí thải phù hợp (25–45°C)
Quá nóng: VOCs không bám vào bề mặt than.
Quá lạnh: dễ ngưng tụ hơi dung môi, gây tắc hệ thống.
f. Thiết kế tháp đúng kỹ thuật
Chiều cao lớp than ≥ 1m, thường dùng tháp 2 tầng hoặc nhiều lớp.
Có lưới chắn than, ống phân phối khí đồng đều, không để luồng khí tập trung một chỗ (by-pass).
4. Dấu hiệu nhận biết tháp hấp phụ bị giảm hiệu suất
Mùi VOCs thoát ra ở đầu xả cuối.
Tăng chênh áp qua lớp than (dấu hiệu tắc nghẽn).
Thời gian xử lý ngắn hơn bình thường (dấu hiệu than đã bão hòa).
👉 Cần thay than hoặc tái sinh sau 4–6 tháng vận hành tùy theo tải lượng khí và loại VOCs.
5. Kết luận
Tháp hấp phụ than hoạt tính là công nghệ xử lý khí VOCs an toàn, hiệu quả và dễ vận hành. Tuy nhiên, để đạt hiệu suất >90%, cần đảm bảo thiết kế đúng kỹ thuật, lựa chọn đúng vật liệu và duy trì điều kiện khí đầu vào ổn định. Việc bảo trì định kỳ và giám sát chất lượng than là yếu tố then chốt để duy trì hiệu quả xử lý lâu dài.
Liên hệ IPF Việt Nam để nhận báo giá và mẫu thiết kế!
Địa chỉ : Ngãi Cầu - An Khánh- Hà Nội
Hotline: 0975.360.629
VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN: